Ang Islam ay nakilala sa Pilipinas noong 13 siglo sa pamamagitan ng isang Arabong Misyonaryo na si Sharif Makhdum na lumapag sa Sulu. Ipinagawa niya ang unang Masjid sa Pilipinas sa Tubig-Indangan, Pulo ng Simunol, Lalawigan ng Tawi-Tawi. Ang natitirang bahagi ng Masjid ay makikita pa rin sa dati niyang kinalalagyan. Si Makhdum ay namatay sa Pulo ng Sibuto, Lalawigan ng Tawi-Tawi at ang kanyang puntod ay dinadayo ng mga turista hanggang sa ngayon.
Ng taong 1390, si Rajah Baginda ay dumating sa Bansa at pinagpatuloy ang pagpapalaganap ng Islam na sinimulan ni Sharif Makhdum. Si Abu Bakr ay dumating sa Jolo noong 1450 at pagkatapos ay pinakasalan niya ang dalagang anak ni Rajah Baginda na si Putri (Princess) Paramisuli. Si Abu Bakr ang nagtatag sa tinatawag na Sultanate of Sulu na kung saan silang mag-asawa ang naging unang Sultan at Sultana.
Pagkatapos maitatag ang Islam sa Sulu, ang mga Muslim ay naglakbay patungong Mindanao sa pamumuno ni Sharif Kabungsuwan. Siya ay lumapag sa Maguindanao (Cotabato) sa taong 1475 at pagkatapos ay pinakasalan niya si Putri Tunina. Sila rin ang kauna-unahang Sultan at Sultana sa Maguindanao.
Sa paglipas ng maraming taon, maraming Datu na Muslim ang pumunta sa Pilipinas pagkatapos marinig ang magandang balita sa magandang pagtanggap sa mga naunang Muslim. Magmula sa Borneo ay dumating ang sampung Datu na lumapag sa Panay. Ang mga Datung ito ay sina : Datu Puti, Datu Sumakwel, Datu Bangkaya, Datu Dumalogdog, Datu Paiburong, Datu Paduhinog, Datu Lubay, Datu Dumangsil, Datu Kalantiaw at si Datu Balensula.
Si Datu Puti ang siyang pinuno ng grupo ng mga Datu. Si Datu Puti ay dalubhasa sa paglalakbay at sila'y lumapag sa San Joaquin, Iloilo (ang pangalan nito noong una ay Siwaragan). Si Datu Puti at ang mga kasama niya ay binili ang mababang lupa sa Iloilo na nagmula kay Marikudo, ang pinuno ng mga Ita. Nagtatag sila ng sarili nilang pamayanan. Nang ang pamilya ng mga taga Borneo ay natatag sa Panay, si Datu Puti, si Datu Balensula at si Datu Dumangsil ay naglakbay muli at kanilang narating ang Batangas na sakop ng Luzon.
Si Datu Balensula at si Datu Dumangsil ay nagtatag ng sarili nilang pamayanan at si Datu Puti ay nagbalik sa Borneo sa daang Mindoro at Palawan. Isinalaysay niya ang kanyang karanasan sa mga Borneans at dumami ang nabighani para makapunta sa Pilipinas.
Nang lumapag si Magellan sa Pulo ng Limasawa noong ika-16 ng Marso 1521, ang Pilipinas ay isa ng Bansa ng mga Muslim sa kadahilanang ang karamihan ng populasyon ay mga Muslim na. Pinatutunayan din sa kasaysayan na noong dumating si Legaspi (ang pumalit kay Magellan na napatay ni Lapu-Lapu), ang kaharian ng mga Muslim ay naitatag na sa Batangas, Pampanga, Mindoro, Panay, Catanduanes, Cebu, Bohol, Samar, Manila, Palawan, na hindi pa kasali ang solidong mga Pulo ng Mindanao.
Noong ika-13 ng Hunyo 1571, ang mga Kastila ang nagpasimula ng mainit na digmaan laban sa mga Muslim ng Maynila na pinamumunuan ng huling haring Muslim na si Rajah Soliman (ang pinuno ng mga Sultan sa Luzon).
Ipinagtangol ni Rajah Soliman ang kanyang kaharian ng buong tatag hanggang sa kahulihulihang hibla ng kanyang buhay na nangyari sa Bangkusay, (sa dalampasigan ng Tondo). Sa pagkatalo ni Soliman, ang mga Kastila ay nagdulot ng lagim sa Pulo ng Luzon. Pinatay nila ang mga lalaki at babae, matanda at bata.
Ang mga Muslim sa karatig bayan ay nagtangol sa kanilang mga sarili hanggang sa kanilang huling hininga. Itak at palaso laban sa baril at kanyon.
Itinatag ng mga Kastila na pangunahing lugar ang Manila at nagplano sila na lusubin ang Visayas. Sa maikling sandali, nalupig nila ang Visayas. Ang mga Muslim na hindi namatay sa digmaan ay napilitang talikdan ang kanilang relihiyon at tanggapin ang Kristiyanismo. Pero ang mga matatapang at bayani ay mas nilubos pa nilang mamatay kaysa sumira sa ALLAH (Subhanahu Wa Taala). Ang mga katutubo na mahihina ang pananampalataya sa kanilang dating relihiyon ay tinangap ang relihiyon ng mga Kastila.
Hindi huminto ang mga Kastila sa pagsakop sa Luzon at Visayas. Di pa sila nakontento, pinangarap pa nilang masakop ang mayamang lupain ng Mindanao. Pero ang mga tribu ng Kalagan, Maguindanao, Iranon, Maranaw, Tausog, Yakan at Sama, nilabanan nila at pinahinto ang pangarap ng mga Kastila.
At doon nagsimula ang tumanyag na digmaan ng mga Muslim at Kastila.
Dalawang bagay ang dahilan kung bakit nagkaroon ng digmaan :
1) Gusto ng mga Kastila na siyang maghari at sakupin ang mga Muslim pero mahal ng mga Muslim ang kanilang kalayaan at mas gugustuhin pa nilang mamatay kaysa maging alipin ng mga Kastila.
1) Nagpahayag ang mga Kastila ng mensahe ng Kristiyanismo sa pamamagitan ng espada kaya't nag-alsa ang mga Muslim at ginamit ang kanilang kris at bolo para ipagtanggol ang Islam hangang sa huling sandali.
Ang mga Datus na nagtangol sa lupain ng Mindanao laban sa kasakiman ng mga manlulupig na Kastila ay ang mga sumusunod :
1) Si Sultan Pangiran na isang Tausog, ipinagtanggol niya ang lugar ng Zamboanga at Sulu.
1) Pinatay nila Datu Sirugan at ang kanyang kapatid na si Datu Ubal ng Maguindanao si Kapitan Figueroa na isang Kastilang mananakop.
1) Sa ginawang paglusob ng mga Kastila sa Mindanao, naghiganti sina Datu Sirugan ng Maguindanao at si Datu Buisan ng Lanao ng isa ring maingat na paglusob. Nilusob nila ang Cebu, Negros at Panay at nabihag nila ang maraming Kristiyano at sila ay kanilang ginawang alipin.
1) Si Datu Tagal ng Cotabato ay nakapatay ng maraming mandirigmang Kastila.
1) Si Sultan Kudarat ng Cotabato, ipinagtanggol niya ang Lamitan hanggang siya'y napilitang lumipat sa Iligan dahil sa napakalakas na puwersa ng mga Kastila.
1) Si Sultan Bungsu ng Zamboanga ay nakipaglaban sa mga mananakop ng buong giting. Nang ang kanyang asawa na si Pangian Tuan Baloca ay nahuli ng mga Kastila, sinikap niyang maging maganda ang kanyang pakikidigma hanggang sa makuha niya ang Jolo noong taong 1645 sa mga kamay ng mga Kastila at iniutos niyang sirain ang kanilang garison na itinayo sa Zamboanga.
1) Si Sultan Jamaluddin Al Alam at si Sultan Badruddin II ang siyang nagpatuloy ng pakikidigma para protektahan ang Mindanao hanggang sa dumating ang mga taga-Britanya. Sa dahilang hindi malupig ng mga Kastila ang mga Muslim, sila ay napilitang lumagda ng kapayapaan at nagbayad ng buwis kay Jamaluddin at Badruddin.
1) Si Datu Udtog ng Cotabato ang siyang pumatay kay Gobernador Emilio Terrero na isang Kastila.
1) Si Datu Ali ng Baloi, Lanao, napatay niya ang Gobernador ng Misamis na si Valeriano Weyler.
1) Pinatay ng mga magigiting na Maranaw si Heneral Ramon Blanco sa huling pagsubok ng mga Kastila na sakupin ang Mindanao.
Ang pagsakop ng mga Kastila sa Pilipinas ay nagwakas noong taong 1898 at ang mga Amerikano ang siyang pumalit sa mga Kastila.
Sa mahigit na tatlong daang taon na sinubukan ng mga Kastila na sakupin ang mga Muslim, ang Espanya ay bumagsak at napahiya dahil ang mga Muslim sa Mindanao ay nagtagumpay na maipagtangol ang Islam sa Mindanao. Ganoon din ang nangyari sa mga Amerikano at Hapon na walang nagawa para sakupin ang mga Muslim. Dito natin makikita ang kapangyarihan at kadakilaan ng ALLAH (Subhanahu Wa Taala) na kapag ginusto Niya, walang makapipigil lalo na't ipinaglalaban ng mga Muslim ang relihiyon ng ALLAH, ang Islam.
Kaya't masugid naming mambabasa, buksan ang kaisipan at damdamin para ang ganap na gabay at liwanag tungo sa Kanya at makamtan.
Manumbalik loob tayo sa dati nating relihiyon, ang Islam, at ang kapayapaan at kapanatagan ay mapapasaatin.
Nawa'y gabayan tayo ng ALLAH (Subhanahu Wa Taala) para makamtan natin ang kaligtasan at kaligayahan tungo sa buhay na walang hanggan - ang PARAISO.
References :
1) Muslim In The Philippines by Prof. Muhammad Kurais
2) Philippine Islamic History by Ustadz Ismael Iljas
3) The Land Of Promise " MINDANAO " by Senator Santanina Tillah Rasul (Al Hadja)
4) Salsila by Ustadz Habib Zain
Ng taong 1390, si Rajah Baginda ay dumating sa Bansa at pinagpatuloy ang pagpapalaganap ng Islam na sinimulan ni Sharif Makhdum. Si Abu Bakr ay dumating sa Jolo noong 1450 at pagkatapos ay pinakasalan niya ang dalagang anak ni Rajah Baginda na si Putri (Princess) Paramisuli. Si Abu Bakr ang nagtatag sa tinatawag na Sultanate of Sulu na kung saan silang mag-asawa ang naging unang Sultan at Sultana.
Pagkatapos maitatag ang Islam sa Sulu, ang mga Muslim ay naglakbay patungong Mindanao sa pamumuno ni Sharif Kabungsuwan. Siya ay lumapag sa Maguindanao (Cotabato) sa taong 1475 at pagkatapos ay pinakasalan niya si Putri Tunina. Sila rin ang kauna-unahang Sultan at Sultana sa Maguindanao.
Sa paglipas ng maraming taon, maraming Datu na Muslim ang pumunta sa Pilipinas pagkatapos marinig ang magandang balita sa magandang pagtanggap sa mga naunang Muslim. Magmula sa Borneo ay dumating ang sampung Datu na lumapag sa Panay. Ang mga Datung ito ay sina : Datu Puti, Datu Sumakwel, Datu Bangkaya, Datu Dumalogdog, Datu Paiburong, Datu Paduhinog, Datu Lubay, Datu Dumangsil, Datu Kalantiaw at si Datu Balensula.
Si Datu Puti ang siyang pinuno ng grupo ng mga Datu. Si Datu Puti ay dalubhasa sa paglalakbay at sila'y lumapag sa San Joaquin, Iloilo (ang pangalan nito noong una ay Siwaragan). Si Datu Puti at ang mga kasama niya ay binili ang mababang lupa sa Iloilo na nagmula kay Marikudo, ang pinuno ng mga Ita. Nagtatag sila ng sarili nilang pamayanan. Nang ang pamilya ng mga taga Borneo ay natatag sa Panay, si Datu Puti, si Datu Balensula at si Datu Dumangsil ay naglakbay muli at kanilang narating ang Batangas na sakop ng Luzon.
Si Datu Balensula at si Datu Dumangsil ay nagtatag ng sarili nilang pamayanan at si Datu Puti ay nagbalik sa Borneo sa daang Mindoro at Palawan. Isinalaysay niya ang kanyang karanasan sa mga Borneans at dumami ang nabighani para makapunta sa Pilipinas.
Nang lumapag si Magellan sa Pulo ng Limasawa noong ika-16 ng Marso 1521, ang Pilipinas ay isa ng Bansa ng mga Muslim sa kadahilanang ang karamihan ng populasyon ay mga Muslim na. Pinatutunayan din sa kasaysayan na noong dumating si Legaspi (ang pumalit kay Magellan na napatay ni Lapu-Lapu), ang kaharian ng mga Muslim ay naitatag na sa Batangas, Pampanga, Mindoro, Panay, Catanduanes, Cebu, Bohol, Samar, Manila, Palawan, na hindi pa kasali ang solidong mga Pulo ng Mindanao.
Noong ika-13 ng Hunyo 1571, ang mga Kastila ang nagpasimula ng mainit na digmaan laban sa mga Muslim ng Maynila na pinamumunuan ng huling haring Muslim na si Rajah Soliman (ang pinuno ng mga Sultan sa Luzon).
Ipinagtangol ni Rajah Soliman ang kanyang kaharian ng buong tatag hanggang sa kahulihulihang hibla ng kanyang buhay na nangyari sa Bangkusay, (sa dalampasigan ng Tondo). Sa pagkatalo ni Soliman, ang mga Kastila ay nagdulot ng lagim sa Pulo ng Luzon. Pinatay nila ang mga lalaki at babae, matanda at bata.
Ang mga Muslim sa karatig bayan ay nagtangol sa kanilang mga sarili hanggang sa kanilang huling hininga. Itak at palaso laban sa baril at kanyon.
Itinatag ng mga Kastila na pangunahing lugar ang Manila at nagplano sila na lusubin ang Visayas. Sa maikling sandali, nalupig nila ang Visayas. Ang mga Muslim na hindi namatay sa digmaan ay napilitang talikdan ang kanilang relihiyon at tanggapin ang Kristiyanismo. Pero ang mga matatapang at bayani ay mas nilubos pa nilang mamatay kaysa sumira sa ALLAH (Subhanahu Wa Taala). Ang mga katutubo na mahihina ang pananampalataya sa kanilang dating relihiyon ay tinangap ang relihiyon ng mga Kastila.
Hindi huminto ang mga Kastila sa pagsakop sa Luzon at Visayas. Di pa sila nakontento, pinangarap pa nilang masakop ang mayamang lupain ng Mindanao. Pero ang mga tribu ng Kalagan, Maguindanao, Iranon, Maranaw, Tausog, Yakan at Sama, nilabanan nila at pinahinto ang pangarap ng mga Kastila.
At doon nagsimula ang tumanyag na digmaan ng mga Muslim at Kastila.
Dalawang bagay ang dahilan kung bakit nagkaroon ng digmaan :
1) Gusto ng mga Kastila na siyang maghari at sakupin ang mga Muslim pero mahal ng mga Muslim ang kanilang kalayaan at mas gugustuhin pa nilang mamatay kaysa maging alipin ng mga Kastila.
1) Nagpahayag ang mga Kastila ng mensahe ng Kristiyanismo sa pamamagitan ng espada kaya't nag-alsa ang mga Muslim at ginamit ang kanilang kris at bolo para ipagtanggol ang Islam hangang sa huling sandali.
Ang mga Datus na nagtangol sa lupain ng Mindanao laban sa kasakiman ng mga manlulupig na Kastila ay ang mga sumusunod :
1) Si Sultan Pangiran na isang Tausog, ipinagtanggol niya ang lugar ng Zamboanga at Sulu.
1) Pinatay nila Datu Sirugan at ang kanyang kapatid na si Datu Ubal ng Maguindanao si Kapitan Figueroa na isang Kastilang mananakop.
1) Sa ginawang paglusob ng mga Kastila sa Mindanao, naghiganti sina Datu Sirugan ng Maguindanao at si Datu Buisan ng Lanao ng isa ring maingat na paglusob. Nilusob nila ang Cebu, Negros at Panay at nabihag nila ang maraming Kristiyano at sila ay kanilang ginawang alipin.
1) Si Datu Tagal ng Cotabato ay nakapatay ng maraming mandirigmang Kastila.
1) Si Sultan Kudarat ng Cotabato, ipinagtanggol niya ang Lamitan hanggang siya'y napilitang lumipat sa Iligan dahil sa napakalakas na puwersa ng mga Kastila.
1) Si Sultan Bungsu ng Zamboanga ay nakipaglaban sa mga mananakop ng buong giting. Nang ang kanyang asawa na si Pangian Tuan Baloca ay nahuli ng mga Kastila, sinikap niyang maging maganda ang kanyang pakikidigma hanggang sa makuha niya ang Jolo noong taong 1645 sa mga kamay ng mga Kastila at iniutos niyang sirain ang kanilang garison na itinayo sa Zamboanga.
1) Si Sultan Jamaluddin Al Alam at si Sultan Badruddin II ang siyang nagpatuloy ng pakikidigma para protektahan ang Mindanao hanggang sa dumating ang mga taga-Britanya. Sa dahilang hindi malupig ng mga Kastila ang mga Muslim, sila ay napilitang lumagda ng kapayapaan at nagbayad ng buwis kay Jamaluddin at Badruddin.
1) Si Datu Udtog ng Cotabato ang siyang pumatay kay Gobernador Emilio Terrero na isang Kastila.
1) Si Datu Ali ng Baloi, Lanao, napatay niya ang Gobernador ng Misamis na si Valeriano Weyler.
1) Pinatay ng mga magigiting na Maranaw si Heneral Ramon Blanco sa huling pagsubok ng mga Kastila na sakupin ang Mindanao.
Ang pagsakop ng mga Kastila sa Pilipinas ay nagwakas noong taong 1898 at ang mga Amerikano ang siyang pumalit sa mga Kastila.
Sa mahigit na tatlong daang taon na sinubukan ng mga Kastila na sakupin ang mga Muslim, ang Espanya ay bumagsak at napahiya dahil ang mga Muslim sa Mindanao ay nagtagumpay na maipagtangol ang Islam sa Mindanao. Ganoon din ang nangyari sa mga Amerikano at Hapon na walang nagawa para sakupin ang mga Muslim. Dito natin makikita ang kapangyarihan at kadakilaan ng ALLAH (Subhanahu Wa Taala) na kapag ginusto Niya, walang makapipigil lalo na't ipinaglalaban ng mga Muslim ang relihiyon ng ALLAH, ang Islam.
Kaya't masugid naming mambabasa, buksan ang kaisipan at damdamin para ang ganap na gabay at liwanag tungo sa Kanya at makamtan.
Manumbalik loob tayo sa dati nating relihiyon, ang Islam, at ang kapayapaan at kapanatagan ay mapapasaatin.
Nawa'y gabayan tayo ng ALLAH (Subhanahu Wa Taala) para makamtan natin ang kaligtasan at kaligayahan tungo sa buhay na walang hanggan - ang PARAISO.
References :
1) Muslim In The Philippines by Prof. Muhammad Kurais
2) Philippine Islamic History by Ustadz Ismael Iljas
3) The Land Of Promise " MINDANAO " by Senator Santanina Tillah Rasul (Al Hadja)
4) Salsila by Ustadz Habib Zain
No comments:
Post a Comment